Το καλοκαίρι, και γενικότερα τους θερμούς μήνες του χρόνου, κάνουν την εμφάνισή τους τα τσιμπούρια. Κρότωνες ή τσιμπούρια είναι τα αρθρόποδα που απομυζούν αίμα από τα ζώα και τον άνθρωπο.
Εχουν 4 ζεύγη ποδιών και το μέγεθός τους είναι 2-6 χιλιοστά τα αρσενικά και 3-16 χιλιοστά τα θηλυκά.
Τα τσιμπούρια είναι υπεύθυνα για τη μετάδοση της ερλιχίωσης. Η νόσος στους σκύλους προκαλείται συνήθως από τα στελέχη Ehrlichia canis, E. chaffeensis και E. ewingii.
Τα τσιμπούρια τρέφονται με το αίμα ενός μολυσμένου σκύλου και μετά προσκολλώνται σε έναν άλλο σκύλο, στον οποίο μεταδίδουν τη νόσο.
Η ερλίχια μπορεί να παραμείνει ζωντανή στο τσιμπούρι για διάστημα ώς και 5 μηνών.
Η νόσος έχει τρεις φάσεις. Οξεία, υποκλινική και χρόνια.
Στην οξεία φάση τα πρώτα συμπτώματα παρατηρούνται συνήθως 15 με 20 ημέρες μετά την προσκόλληση του μολυσμένου τσιμπουριού στον σκύλο και η διάρκεια της φάσης αυτής κυμαίνεται μεταξύ 2-4 εβδομάδων.
Στην υποκλινική μορφή της νόσου το ζώο μπορεί να μην έχει συμπτώματα ή να εμφανίζει ήπια αναιμία.
Αυτή η φάση μπορεί να διαρκέσει για μήνες ή χρόνια και τα ζώα είτε καταφέρνουν να εξαλείψουν τον λοιμογόνο παράγοντα είτε η νόσος περνάει στη χρόνια φάση.
Αφού εισέλθει στην αιματική κυκλοφορία, η ερλίχια προσβάλλει τα λευκά αιμοσφαίρια και αναπαράγεται μέσα σε αυτά.
Τα αιμοπετάλια, τα οποία συμβάλλουν στη διαδικασία της πήξης του αίματος, καταστρέφονται και γίνονται μη λειτουργικά.
Επίσης ερλίχια ανευρίσκεται στους λεμφαδένες, στη σπλήνα και στο συκώτι καθώς επίσης και στον μυελό των οστών.
Στην οξεία φάση της νόσου παρατηρείται πυρετός, γενικευμένη λεμφαδενοπάθεια (διογκωμένοι λεμφαδένες), σπληνομεγαλία, ανορεξία και κατάπτωση, οίδημα στις αρθρώσεις, χωλότητα και σε πιο σπάνιες περιπτώσεις βήχας ή δύσπνοια.
Στην αιματολογική εικόνα του ζώου παρατηρείται θρομβοκυτταροπενία, δηλαδή μείωση του αριθμού των αιμοπεταλίων και ήπια αναιμία.
Σε περιπτώσεις που η θρομβοκυτταροπενία είναι έντονη μπορεί να παρατηρηθούν πετέχειες στους βλεννογόνους του σκύλου, δηλαδή μικρές στικτές αιμορραγίες.
Αυτή η φάση, ειδικά αν τα συμπτώματα είναι ήπια, αρκετές φορές περνάει απαρατήρητη από τους ιδιοκτήτες ή αποδίδουν την κατάπτωση σε κάποιον άλλο λόγο. Ετσι η νόσος περνάει στη χρόνια φάση.
Στη χρόνια φάση παρατηρείται συνήθως απώλεια σωματικού βάρους, σπειραματονεφρίτιδα, νεφρική ανεπάρκεια, διάμεση πνευμονία, έντονη σπληνομεγαλία, ενώ σε περιπτώσεις έντονης μείωσης του αριθμού των αιμοπεταλίων μπορεί να έχουμε συμπτώματα όπως πετέχειες, εκχυμώσεις, αιματουρία και μέλαινα.
Σε περίπτωση που ο σκύλος έχει κάποιο από τα παραπάνω συμπτώματα ή υπάρχει επιβεβαιωμένο ιστορικό έκθεσης σε τσιμπούρια, καλό θα ήταν να επισκεφτεί τον κτηνίατρο και να γίνει ένας προληπτικός αιματολογικός έλεγχος.
Η επιβεβαίωση της νόσου γίνεται με αιματολογικό έλεγχο στον οποίο ανιχνεύεται η παρουσία αντισωμάτων κατά της ερλίχιας (IFA) ή η παρουσία του αντιγόνου (PCR) στο αίμα ή σε ιστούς.
Το φάρμακο εκλογής για τη θεραπεία της ερλιχίωσης είναι η δοξυκυκλίνη. Πρόκειται για ένα ευρέως χρησιμοποιούμενο αντιβιοτικό που συνήθως δεν προκαλεί δυσάρεστες παρενέργειες στα ζώα στα οποία χορηγείται.
Η θεραπεία έχει διάρκεια συνήθως ενός μήνα, αλλά σε εμμένουσες μολύνσεις μπορεί να επεκταθεί για διάρκεια 2 ή 3 μηνών.
Η πρόληψη της νόσου γίνεται με την τακτική αποπαρασίτωση του σκύλου, ώστε να αποφευχθεί η πιθανότητα προσκόλλησης τσιμπουριού στο δέρμα του ζώου.
*Κτηνίατρος, Αμπελόκηποι, Αθήνα
αφήστε ένα σχόλιο